Estoński CIT i Fundusz Inwestycyjny

Od 2020r. wprowadzono nowe rozwiązanie co do sposobu opodatkowania podatkiem dochodowym spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i akcyjnych – tzw. ryczałt od dochodów spółek kapitałowych (dalej: Estoński CIT). Jak to zwykle w życiu bywa, rzeczywistość jest jednak zupełnie inna niż wynika z szeroko nagłaśnianych informacji, pochodzących z Ministerstwa Finansów.

Najważniejszą kwestią, na którą trzeba zwrócić uwagę jest fakt, że Estoński CIT nie oznacza, że spółka nie zapłaci w ogóle podatku, jak to było przedstawiane w wypowiedziach. Rozwiązanie to polega wyłącznie na odroczeniu terminu płatności podatku na późniejszy okres.

Co również istotne, w przypadku Estońskiego CIT mamy do czynienia nie tak jak obecnie z opodatkowaniem dochodu, ale szerokim katalogiem różnych „zdarzeń” podlegających opodatkowaniu. Zatem przy wyborze Estońskiego CIT będziemy mieli do czynienia z opodatkowaniem:

• Dochodu z tytułu podzielonego zysku – zysk netto przeznaczony na dywidendę (również zaliczki na dywidendy),
• Dochodu z tytułu zysku przeznaczonego na pokrycie strat – dochód przeznaczony na pokrycie strat za lata ubiegłe,
• Dochodu z tytułu ukrytych zysków – różnego rodzaju świadczenia na rzecz zarządu i ich rodzin, np. pożyczki, darowizny, wydatki na reprezentację, częściowo wydatki związane z samochodami,
• Dochodu z tytułu wydatków niezwiązanych z działalnością gospodarczą,
• Dochodu z tytułu zmiany wartości składników majątku – m.in. wkłady niepieniężne do spółki,
• Dochodu z tytułu zysku netto – zysk netto który nie był wypłacony w formie dywidendy, a spółka zakończyła opodatkowanie Estońskim CIT,
• Dochodu z tytułu nieujawnionych operacji gospodarczych – osiągnięte przychody które nie zostały uwzględnione w księgach.

Ustawa nakłada na podatników obowiązek ponoszenia nakładów inwestycyjnych – inaczej mówiąc, wydatków na środki trwałe. Bierzemy pod uwagę wartość środków trwałych (bez m.in. nieruchomości, samochodów) na koniec poprzedniego roku. Do tej wartości dodajemy:

1. 15% – otrzymujemy minimalną kwotę nakładów inwestycyjnych w kolejnych 2 latach, nie mniej jednak niż 20.000zł. Taką samą wartość nakładów musimy ponieść w kolejnych 2 latach (czyli łącznie 4 lata),
2. 33% – otrzymujemy minimalną kwotę nakładów inwestycyjnych w kolejnych 4 latach, nie mniej jednak niż 50.000zł. Dotyczy to tylko znaczącej inwestycji, o której trzeba zawiadomić US.

Obowiązek inwestowania w środki trwałe nie jest bezwzględny – można zamiast tego wybrać opcję w której spółka wyda pieniądze na wynagrodzenia. W tym przypadku należy zwiększyć kwotę wydatków na wynagrodzenia o ponad 20%, jednak nie mniej niż 30.000 zł, w stosunku do wynagrodzeń za poprzedni rok. Zwiększenia wydatków na wynagrodzenia o wartości wymienione wyżej należy dokonać w ciągu dwóch lat Estońskiego CIT a następnie w ciągu kolejnych dwóch lat (łącznie cztery lata). Zwiększenie wynagrodzeń nie dotyczy zatrudnionych udziałowców, akcjonariuszy.

W przypadku małego podatnika (obrót brutto poniżej około 8mln złotych), bierzemy pod uwagę połowę wyżej wymienionych wartości.

Warunki, które trzeba spełnić, żeby móc wybrać opodatkowanie Estońskim CIT:

1. Przychody (z VAT) z działalności nie przekroczyły w poprzednim okresie 100 mln zł
2. Mniej niż połowa przychodów firmy pochodzi z transakcji m.in. z podmiotami powiązanymi, z odsetek, poręczeń, praw autorskich, instrumentów finansowych,
3. Zatrudnienie co najmniej 3 osób na umowę o pracę – pod uwagę nie bierze się zatrudnionych udziałowców, akcjonariuszy,
4. W przypadku nie spełnienia warunku nr 3, firma musi ponosić miesięczne wydatki na wypłaty wynagrodzeń z tytułu innego niż umowa o pracę (np. zlecenie, dzieło), na rzecz co najmniej trzech osób (bez udziałowców, akcjonariuszy), w wysokości co najmniej trzykrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw,
5. Udziałowcami lub akcjonariuszami są wyłącznie osoby fizyczne,
6. Spółka nie posiada udziałów (akcji) w kapitale innej spółki,
7. Nie sporządza sprawozdania zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości,
8. Zawiadomi Urząd Skarbowy o wyborze Estońskiego CIT.

Warunki o których mowa w pkt 3 i 4 dla małych podatników są złagodzone, ale tylko w pierwszym roku opodatkowania Estońskim CIT.

W przypadku nie spełnienia w/w warunków, spółka straci prawo do opodatkowania Estońskim CIT.

Ostatnia ważna kwestia – w przypadku wyboru Estońskiego CIT, następuje utrata prawa do rozliczenia straty z lat ubiegłych.

Specjalny Fundusz Inwestycyjny

Jest to kolejne rozwiązanie, wprowadzone od 2021r. Polega na tym, że spółka może otworzyć specjalny rachunek bankowy i kwotę wpłat na ten rachunek zaliczyć w koszty podatkowe. Środki z tego rachunku należy przeznaczyć na cele inwestycyjne, takie jak w przypadku Estońskiego CIT (15% nie mniej niż 20tys zł, lub 33% nie mniej niż 50tys zł).

Warunki jakie trzeba spełnić są identyczne jak w przypadku warunków do Estońskiego CIT (przychody, nakłady inwestycyjne, itd.). Należy jednak spełnić szereg dodatkowych warunków:

1. Fundusz jest tworzony z zysku osiągniętego za poprzedni rok,
2. Środki pieniężne muszą być wpłacone na specjalny rachunek bankowy,
3. Środki pieniężne nie pochodzą z kredytów, dotacji, subwencji i innych dopłat,
4. Wydatki na cele inwestycyjne zostaną dokonane najpóźniej w kolejnym roku (z pewnymi wyjątkami).

Jeżeli spółka dokona odpisu a następnie nie spełni warunków ustawowych, musi dopłacić odsetki za zwłokę w stosunku do podatku, który byłby pobrany jeżeli odpisu by nie dokonano. Dodatkowo spółka traci prawo do korzystania z tego rozwiązania przez 3 lata.